Każdej nocy przesypiamy co najmniej kilka godzin. Ba, we śnie spędzamy prawie jedną trzecią naszego życia! Czy to zmarnowany czas? Z pewnością nie. Sen jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania i dobrego samopoczucia. W dzisiejszym artykule tłumaczymy, jaką rolę w życiu pełni spanie.
Czym jest sen?
Sen to naturalny stan świadomości, którego nie możemy uniknąć. W jego czasie organizm człowieka odpoczywa i regeneruje się po wyzwaniach, które stawia przed nim codzienność. Jak z punktu naukowego można jednak wyjaśnić, czym dokładnie jest sen? To proces fizjologiczny, który polega na zmianie aktywności mózgu i organizmu, a także na spowolnieniu funkcji życiowych. Do tej definicji warto dodać fakt, że pomimo wielu lat badań, sen dalej kryje przed nami wiele zagadek. Podczas snu nasza świadomość ulega zmianie, a percepcja rzeczywistości jest zmniejszona. We śnie mózg przetwarza wrażenia i emocje z dnia, a także dokonuje ważnych procesów związanych z pamięcią i uczeniem się.
Fazy snu – co to takiego?
Dziś wiemy już, że sen składa się z kilku istotnych faz. Niektóre z nich możemy dostrzec nawet gołym okiem, obserwując śpiące osoby! Każda z faz trwa od kilku do kilkudziesięciu minut, cały cykl snu powtarza się więc kilka razy w ciągu nocy. Pierwsza faza to moment pomiędzy snem a jawą. Wprowadza ona do drugiej, spokojniejszej i głębszej fazy snu.
Trzecia faza to NREM (Non-Rapid Eye Movement – faza bez gwałtownego ruchu gałek ocznych), podczas której procesy fizjologiczne spowalniają, a organizm regeneruje się. Poprzedza ona fazę REM i jest nazywana snem głębokim ze względu na to, że znajdujące się w niej osoby trudno jest wybudzić. Prawdopodobnie to podczas trwania tej fazy organizm przykłada się do procesów regeneracyjnych.
Potem następuje faza REM (czyli Rapid Eye Movement – faza gwałtownego ruchu gałek ocznych). To moment, w którym nasze ciało blokuje możliwość wykonywania ruchów innych niż poruszanie się oczu pod powiekami. Faza REM trwa krótko, bo jedynie około 15 minut, jednak powtarza się kilka razy w ciągu nocy. Podczas fazy REM wzrasta aktywność mózgu, a my śnimy. Naukowcy przypuszczają, że to bardzo istotny moment dla budowania pamięci oraz uczenia się.
Po co śpimy?
Podczas snu mózg odpoczywa i regeneruje się, a organizm przeprowadza wiele ważnych procesów, takich jak naprawa tkanek, wzmocnienie układu odpornościowego czy produkcja substancji regulujących wiele funkcji organizmu. Ponadto, sen ma również znaczenie dla zdrowia psychicznego i emocjonalnego człowieka. Podczas snu mózg przetwarza wrażenia i emocje z dnia, a także dokonuje ważnych procesów związanych z pamięcią i uczeniem się.
Sen jest także ważny dla równowagi hormonalnej organizmu, co wpływa na procesy metaboliczne i regulację apetytu. Brak snu może prowadzić do licznych problemów zdrowotnych, takich jak problemy z koncentracją, niska wydajność pracy, problemy z pamięcią czy obniżony nastrój.
Ile godzin powinien sypiać dorosły człowiek?
Możemy spotkać się z różnymi wskazaniami dotyczącymi pożądanej liczby przespanych godzin. Oscylują one jednak pomiędzy 7 a 9 godzinami snu dziennie. Istnieją pewne indywidualne różnice w potrzebach snu między ludźmi, zależne od wieku czy stylu życia. Niektóre osoby potrzebują mniej, a inne więcej czasu na sen, aby czuć się wypoczętymi i pełnymi energii. Co więcej, można sypiać nawet 8 godzin, ale nie czuć się wypoczętym z powodu niskiej jakości snu, np. spowodowanej bezdechem sennym lub problemami z zasypianiem.
Dlatego też warto zadbać o odpowiednie warunki do snu, takie jak wygodne łóżko i poduszka, świeże powietrze w sypialni oraz ciemne i ciche otoczenie, które sprzyja spokojnemu wypoczynkowi. W przypadku problemów ze snem lub braku wypoczynku pomimo długiego snu, warto skonsultować się z lekarzem, aby wykluczyć problemy zdrowotne lub dobrać odpowiednie metody terapii snu.
Co możemy zrobić, by zadbać o swój sen?
Wiesz już, że sen jest niezwykle istotny. Pora by przekonać Cię, że to od Ciebie zależy, czy dobrze się wysypiasz. Wprowadzając do swojej codzienności kilka prostych nawyków oraz istotnych dodatków, możesz wpłynąć na swoje zdrowie i samopoczucie. Co powinieneś zmienić? Już tłumaczymy.
Po pierwsze, zadbaj o regularność swojego wypoczynku. Dla organizmu znaczenie ma nie tylko to, ile sypiamy, ale też to, jak sypiamy. Warto spojrzeć na swoje ciało jak na mechanizm, który możemy zaprogramować. Jeśli przyzwyczaimy organizm do tego, że chodzi spać i budzi się o stałej porze, to będzie on mógł odpowiednio przygotować się do nadchodzącego wypoczynku i wyciągnąć z niego jak najwięcej. Postarajmy się chodzić do łóżka o stałej porze i nastawiajmy budzik na tę samą godzinę. Szybko zobaczymy różnicę w swoim wypoczynku!
Po drugie, zwróć uwagę na dodatki, których używasz w sypialni. Sprawdź, czy Twój materac nie ma wynikających ze zużycia odkształceń, które mogłyby niekorzystnie wpłynąć na jakość wypoczynku. Jeśli niepokoi Cię jego stan, wybierz nowy materac, na przykład w oferty produktów dostępnych tutaj: https://sennamaterace.pl/34-materace-multipocket. Zastanów się także, czy używana przez Ciebie poduszka zapewnia odpowiednie podparcie dla głowy i szyi, i czy kołdra jest dopasowana komfortem termicznym do Twoich potrzeb. Przeczytaj też koniecznie metkę ze składem pościeli. Jeśli do jej uszycia wykorzystano sztuczne, nieoddychające materiały, to z pewnością pogarsza komfort Twojego wypoczynku.
Po trzecie, zadbajmy o odpowiednie wyciszenie przed snem. Odłóżmy urządzenia telefoniczne na bok co najmniej pół godziny przed planowanym momentem zaśnięcia. Zastąpmy je lekturą książki czy spokojną rozmową. To z pewnością pomoże nam w osiągnięciu lepszego wypoczynku.