Ospa wietrzna to choroba skórna, która dotknęła w dzieciństwie większości z nas. To jedna z najczęstszych chorób zakaźnych wieku dziecięcego, a jej przebycie pozostawia trwałą odporność. Dlatego też mówi się, że raz chorując na ospę, nie spotkamy się z nią już przez resztę naszego życia. Jest ona wywoływana przez wirusa ospy wietrznej i półpaśca (VZV). Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową lub poprzez kontakt z wydzieliną z pęcherzyków, ewentualnie przez łożysko. W jaki sposób objawia się ospa wietrzna i jak najlepiej zadbać o zdrowie swojego dziecka w tym trudnym czasie?
Objawy ospy wietrznej
Zakażenie ospą wietrzną niekoniecznie musi nastąpić w wyniku bezpośredniego kontaktu z chorym człowiekiem. Często wirus jest przenoszony drogą powietrzną na odległość nawet kilkudziesięciu metrów. Najbardziej charakterystycznym objawem ospy jest wysypka skórna. Co ciekawe, pojawia się ona dopiero po około 2 tygodniach od zakażenia. Osoba chora może rozprzestrzeniać wirusa, nie mając o tym pojęcia i nie zmagając się jeszcze z żadnymi objawami. Wysypka pojawia się często w towarzystwie gorączki, bólów głowy i ogólnego osłabienia. Nie wszystkie zmiany skórne pojawiają się jednak w tym samym czasie. 
Występują one w kilku kolejnych rzutach, rozprzestrzeniając się na skórze we wszystkich możliwych miejscach na ciele. Na początku mają formę plamek, później przekształcają się w grudki, ostatecznie przechodząc w formę pęcherzyków i krost. Przemiana wysypki trwa nawet do tygodnia. W przypadku dzieci ospa wietrzna ma dość łagodny przebieg, ale nie oznacza to, że zmiany skórne nie są dokuczliwe. Choroba początkowo może przypominać grypę, a z czasem wysypka staje się swędząca. Osoba chora czuje silną potrzebę drapania się po skórze, lecz pod żadnym pozorem nie należy tego robić. Naruszanie zmian może skutkować nadkażeniem bakteryjnym, a po ustąpieniu choroby często pozostają trwałe blizny. U niektórych pacjentów wysypka może się pojawiać nawet na błonach śluzowych (np. jamy ustnej czy okolic odbytu). Dyskomfort może utrudniać jedzenie, picie, a w konsekwencji prowadzić do odwodnienia. Jeśli dziecku brakuje apetytu, może to być sygnał, że wysypka dotknęła też tych obszarów ciała. Zmiany skórne utrzymują się do 10 dni. Po przyschnięciu ostatnich pęcherzyków można uznać dziecko za wyzdrowiałe.
Powikłania ospy wietrznej
Nie wiele osób wie, że ospa wietrzna może wiązać się z pewnymi powikłaniami. Przede wszystkim mamy tutaj na myśli wcześniej wspomniane nadkażenia bakteryjne, które skutkują bliznami. Oprócz nich warto mieć świadomość poważniejszych komplikacji, takich jak ropowica czy róża. Ospa wietrzna może się też wikłać zapaleniem płuc: wirusowym lub bakteryjnym (pierwszy przypadek najczęściej dotyczy osób dorosłych, a drugi wymaga antybiotykoterapii). Z tego powodu należy zwracać uwagę, czy w czasie choroby nie pojawia się kaszel. Niekiedy pojawiają się także powikłania neurologiczne. Z racji, że wirus ospy wietrznej na stałe osiada w naszym organizmie, możliwe jest zapalenie móżdżku czy opon mózgowo-rdzeniowych. Do innych znanych powikłań należą: zespół Reye’a, zapalenie mięśnia sercowego, stawów, nerek, małopłytkowość oraz zapalenie pęcherza moczowego.
Jak długo trwa ospa?
Całkowity czas trwania ospy wietrznej wynosi zazwyczaj od 7 do 14 dni. To okres, w którym występują objawy, a przede wszystkim rozwijają się zmiany skórne. Biorąc jednak pod uwagę czas zakażenia i namnażanie się wirusa w organizmie, długość trwania ospy liczy się nawet do miesiąca. Okres inkubacji może wynosić do 21 dni – po nim następuje spadek samopoczucia, gorączka (utrzymujące się 1-2 dni) i pierwsze wysypy skórne. Zmiany stopniowo przekształcają się w strupy, co może trwać do około tygodnia. To czas, w którym chory jest najbardziej zakaźny. Ostatni etap to faza gojenia, kiedy strupy odpadają, a skóra powraca do zdrowia. Trwa on od 7 do 10 dni.
Szczepienie na ospę wietrzną
Szczepienie na ospę wietrzną to najlepsza metoda na uniknięcie zachorowania. Podjęcie decyzji o szczepieniu jest dobrowolne i minimalizuje ryzyko zakażenia. Jeśli choroba wystąpi, ma ona łagodniejszy przebieg. Ryzyko powstania powikłań również jest mniejsze, dlatego szczepienie jest zalecane dla wszystkich dzieci powyżej 9. miesiąca życia oraz kobiet planujących ciążę, które nie przechorowały ospy i nie były wcześniej zaszczepione. Program Szczepień Ochronnych zapewnia darmowe szczepionki maluchom uczęszczającym do żłobków, przedszkoli oraz innych placówek opiekuńczych. Są one dobrze tolerowane, a ich ewentualne działania niepożądane mają łagodny i krótkotrwały przebieg. Zazwyczaj jedynie można odczuwać dyskomfort w miejscu szczepienia.
Jak leczyć ospę wietrzną?
Czy można w jakikolwiek sposób leczyć ospę wietrzną i przeciwdziałać jej objawom? Chorym przede wszystkim zaleca się dużą dawkę odpoczynku oraz pozostanie w domu, dopóki nie przyschną wszystkie zmiany skórne. Domownicy również powinni ograniczyć kontakt z osobą chorą, jeśli nigdy wcześniej nie przebyli ospy wietrznej. W przypadku łagodnego przebiegu stosuje się leczenie objawowe, które ma na celu obniżenie gorączki oraz zmniejszenie świądu skóry. Nie należy jednak sięgać po ibuprofen, gdyż może on zwiększać ryzyko nadkażeń bakteryjnych (bezpieczną opcją jest paracetamol). W czasie choroby warto brać dłuższe kąpiele, które są zbawienne dla skóry. Można do nich dodać nadmanganian potasu wykazujący działanie odkażające. Pomocne będą również inne preparaty, które można stosować miejscowo na skórę. Żele z dimetindenem czy pianki łagodzące świąd będą świetnym rozwiązaniem. Nie zaleca się stosowania środków osuszających, które także mogą zwiększać ryzyko nadkażeń. Jeśli dziecko nie potrafi się powstrzymać przed drapaniem, należy dopilnować, aby jego paznokcie był krótko obcięte, a ręce pozostawały czyste.
Zdrowe dziecko to również takie, które cieszy się treściwym wypoczynkiem. Koniecznie wyposaż je w wygodny materac o rozmiarze 80×200, który nabędziesz m.in. w sklepach we Wrocław. Produkty od Fit.4.Sleep będą strzałem w dziesiątkę i zapewnią Twojemu dziecku prawdziwie regenerujący sen.
Ospa wietrzna to dokuczliwa choroba, ale na szczęście przechodzi się ją tylko raz w życiu. W tym czasie warto jak najlepiej zadbać o swoje dziecko, poświęcać mu uwagę, a przede wszystkim wytłumaczyć, dlaczego nie powinno naruszać zmian skórnych. Jako rodzice powinniśmy zadbać o szczepienie przeciw ospie wietrznej, aby maluch mógł łagodnie przebrnąć przez chorobę i jej objawy.
Przeczytaj także: Materac piankowy czy sprężynowy – który lepszy?
